Hoe is Valentijnsdag eigenlijk ontstaan ?
Geen eenvoudige vraag om te beantwoorden. Je zou kunnen zeggen dat Valentijnsdag een versmelting is van christelijke, Romeinse Germaanse en tegenwoordig ook nationale tradities.
Valentijn?
Maar er is vooral veel onduidelijk over de herkomst van het feest. Niet eens zeker is naar welke Valentijn het feest is vernoemd. Wel duidelijk is dat paus Gelasius in het jaar 496 de veertiende februari uitriep tot de dag van de heilige Valentijn. Maar welke Valentijn? Er is geen enkel biografisch document over hem. En er zijn verschillende (onduidelijke en onbewijsbare) verhalen…
Een veelgehoord verhaal draait om een Romeinse priester die omkwam tijdens de christenvervolgingen onder keizer Claudius II Gothicus (268-270). De priester zou geweigerd hebben zijn geloof op te geven. In plaats daarvan probeerde hij de keizer zelfs te bekeren. Deze Valentijn stierf uiteindelijk als martelaar. Kort voor zijn executie zou hij nog wel een wonder hebben verricht door de blinde dochter van zijn cipier te helen. Handig want dan kon hij tenminste heilig verklaard worden. Zonder wonder, geen heilige is bij het Vaticaan immers de regel.
Ook wordt vaak een bisschop uit Terni genoemd. Hij werd in 273 onthoofd tijdens de christenvervolgingen van Keizer Aurelianus. Over hem is ook nauwelijks wat bekend. Niet uitgesloten wordt dat het om dezelfde persoon gaat.
Romeins vruchtbaarheidsfeest
Sinds de achttiende eeuw wordt ook wel eens gezegd dat het Vaticaan de feestdag van de heilige Valentijn invoerde ter vervanging van de zogenaamde Lupercalia. Dit was een oud vruchtbaarheidsfeest ter ere van de Romeinse god Lupercus (of Faunus). Het oude feest was behoorlijk populair, ook bij de christenen, en paus Gelasius I wilde daar – zo wil het verhaal – een einde aan maken. Hij besloot daarom rond dezelfde dag een nieuw, verantwoord feest in te voeren. Een feest ter ere van de heilige Valentijn. Voor dat laatste is echter geen enkel bewijs. De paus schreef wel een lange brief waarin hij de gelovigen het vieren van de Lupercalia verbood . Maar in die brief werd helemaal geen Valentinus genoemd . Er is daarmee geen bewijs voor een verband tussen het Romeinse en het christelijke feest.
Mythen en onduidelijkheid
Valentijnskaart uit 1909Om een link te creëren tussen een historische ‘Sint Valentijn’ – van wie we dus niet precies weten wie dat was – en de liefdestradities van 14 februari, ontstonden er rond 1900 verschillende mythen en legendes. De heilige Valentijn zou, al dan niet met bloemen, stelletjes tot elkaar hebben gebracht en huwelijken hebben gesloten. Erg overtuigend was dit allemaal niet en omdat Sint Valentijn uiteindelijk vooral met onduidelijkheid werd geassocieerd, besloot de katholieke kerk in 1969 om 14 februari niet langer meer als zijn naamdag te vieren.
Bron: https://historiek.net/geschiedenis-van-valentijnsdag/47982